Salan berê di kanala Show-TV de cara yekemin bu ku filmek bi zimanê kurdi „Mem û Zîn“ hat lîstikandinê. Piştî lîstikandina filmê Mehmet Ali Birand di programa xwe ya bi navê 32. GÜN de got; „Belê filmek bi zimanê Kurdî leyîst, lê ne Tirkîye parçe bû, ne jî qiyamet qetîya“.

Piştî vê filmê di televîzyonên Tirkan de klîbê kilam û stranên kurdî hatin weşandinê. Muzîkvanên Kurd ê ku bi salan kasetên wan li Tirkîyê qedexebûn, di televîzyonên Tirka da bun mêvan, kilam û stranên xwe gotin. Di kanalên dewletê de, bi kêmasî be jî, weşana Kurdî destpêkir. Dîsa jî ne Tirkîye parçe bû, ne jî qiyamet qetîya...

Zimanê kurdî hat nasîn, li gelek bajarên Kurdistanê qursên ziman yên taybetî hatin vekirin. Hebuna Kurda bi warê resmî hat qebulkirin. Sedem wê yekê îro di dadgeha da Kurdên welatparêz xwe bi zimanê xwe yên zikmakî diparêzin û hakim û sawcîyên Tirk jî mecburin wan bi axaftinên wanên Kurdî guhdarî bikin. Di zagona Tirkan de gelek guhartinên baş çêbun. Ev guhartin û gavên hatine avêtin ji bo çareserkirina mesela Kurd ne besin, lê ji pêşveçuna demoqrasîyê jî balkêş in. Serokwezîrê Tirka Tayyip Erdogan, ne tenê hebuna Kurdan, hebuna proplema Kurdî jî li Dîyarbekir anî ziman. Lê dîsa ew qiyameta ku digotin diqete hê jî ne qetîya û Tirkîye jî hê wek mîna berê çîyê xwe da ye.

Ev tirs û xof û dijminatî ne tenê ji bo Kurd û mesela Kurdî, di hemû meseleyên civakîyên Tirkîyê da jî tên pêş. Kesên nijadperest û kemalîst ev tişt ji xwe ra kirine wek kar û barê rojane. Kingê ku ji bo çareserkirina proplemek civakî pêşnîyarek were holê, li dijî wê pşnîyarê teorîyên bi nijadperestî jî derdikevin pêş. Bi vî awayî hewldana pêşveçûnê disekine û proplemê nav civatê da jî wek mîna berê didomin û roj bi roj mezin dibin.

Çend meh berê ji bo amadekirina konferans a ku bi navê „Dawîya Imparatorîya Osmanîyan de Rewsa Fila“ jî wusa bû. Bi orgazîsyona du hew Uniwersîtên Tirk (Boggaziçi û Sabanci) bername û beşdarên konferansê hat îlankirin. Di nav beşdarvanan de gelek dîroknasên bi nav û deng jî hebûn. Mexseda amadekirina konferansê ew bu ku, gorî arşîv û lêkolînan trajedîya ku hati bû serê Filan, bi warekî zanyari were gengeşikirin.

Noijadperest û kemalist bi dengekî bilind dijî vê konferansê derketin. Hatta vezirê adaletê û berdevkê hukumetê Cemîl Ciçek wê demê got; „Ewên ku vê konferansê amade dikin hemû xayînin û ew pişta me da xençeran diçikînin.“
Ser vê yekê konferans rojek berî çêkirinê iptal bû. Her kes di cîyê xwe da runişt, gorî Tirkê kemalist û nijadperest parçebuna Tirkîyê jî berteref bû.

Lê mehan şunda ji bo konferansê carek din biryar hat girtin ku wê çêbe. Ijar jî hinek parêzerên Tirk yên nijadperest derheqê vê konferansê da dawe vekirin. Dadgeha Istenbolê jî biryara idarî girt ku konferans di her duh Unîversîtan da neyê çêkirin. 

Ji bo vê biryara dadgehê Serokwezîrê Tirk Erdogan, ne razîbuna xwe nîşan da. Piştra jî ew wezîrê ku çend meh berê konferansçîyan xayîn ilan kiribû, rê ravayê wan da ku ew bikaribin konferansê li cîyekî din çêbikin.

Bi rêya ku vezîrê adaletê û berdevkê hukumetê nîşan da, konferans li unîversiteyek din (Bilgi Üniversietesi) hat çêkirin. Li ber derê Universîtê hinek nijadperestên çep û rast bi hevra karê dijî çêkirina konferansê derketin û êrişî beşdarvan û guhdarvanan kirin. Xwe welatparêz, yên hundur da jî File û xayîn ilan kirin.

Lê konferans duh roj kudîya, bê qeza û bê bela jî qedîya. Bi vê konferansê ve ne rojhilata Tirkîyê ket destê Filan ne jî dawîya dinê hat.

Ew kesên ku telalîya qiyametê dikin dîsa jî dev ji pravakasyonên xwe bernadin. Her kîngê gavekî demoqratîk were avêtin, wî wek alametê qiyametê nîşan didin. Her tiştî ji bo xizmeta xwe û armancên xweyên qirêj diemlînin.Gelek caran ser jî dikevin.

Lê nizanin ku bi van kirinên xwe yên qirêj, qiyametê ji bo xwe pêşve tînin.

26’ê Ilonê 2005